Yettinchi haftada homiladorlik bo‘yicha ro‘yxatdan o‘tish vaqti keldi. Bu shifokorga sening salomatliging holatini va bolangning qanday rivojlanayotganini muntazam kuzatib borish imkonini beradi. Yurakning birinchi urishidan so‘ng bolada birinchi shartsiz reflekslar paydo bo‘ladi — u allaqachon teginish va boshqa ta’sirlarga javob bera oladi.
BU HAFTADA SHAKLLANADI:
miya, yurak, oshqozon osti bezi.
ZARUR VITAMIN VA MIKROELEMENTLAR:
metafolin, temir, yod, vitamin D, magniy, sink.
Mundarija:
- Bolaning rivojlanishi
- Bolaning xulqi va ko‘nikmalari
- Mutaxassislar va diagnostika
- Bolaning rivojlanishi uchun vitamin va minerallar
Bolaning rivojlanishi
Bu vaqtda bolangda endokrin va asab tizimidan tashqari deyarli barcha eng muhim organlar va tizimlar shakllangan. Uning organizmi hali juda kichkina bo‘lsa ham, unda eng asosiy organlar mavjud — bosh miya va yurak. Bosh miya allaqachon ikki yarimsharga bo‘lingan, yurak esa to‘siq orqali o‘ng va chap bo‘laklarga ajralgan. Faqatgina tug‘ilish vaqtigacha ochiq qoladigan mavjud teshik — yurak bo‘lmachalari orasidagi oval teshik bo‘ladi.
Bolada bo‘yin shakllanmoqda. Qo‘l va oyoqlar o‘sib bormoqda, kichik barmoqlar paydo bo‘lgan, ammo ularning orasida hanuz pardachalar bor. Yelka suyaklari shakllanadi, tirnoqlarning kurtaklari paydo bo‘ladi. Tizza va tovon bo‘g‘imlari ham shakllanmoqda, oyoqlar tana proportsiyalariga moslasha boshlaydi.
Shu bilan birga, bolada dumcha saqlanib qolgan va ko‘zlari boshning ikki yon tomonida joylashgan. Suyak iligi hali to‘liq shakllanmagani sababli, qon hujayralari (eritrotsitlar) jigarda ishlab chiqariladi. O‘pka va ichak tizimi rivojlanishda davom etmoqda, appendiks va oshqozon osti bezi allaqachon shakllangan.
Bolaning xulqi va ko‘nikmalari
Bolang o‘zining teginishlariga javob qaytaradi, qo‘llarini va tanasini harakatlantiradi. Mushaklar bosh miyadan kelayotgan impulslar orqali qisqaradi. Bosh miya kichkina bo‘lsa ham, u hozirning o‘zida juda ko‘p narsaga qodir.
Diagnostika
Senda shifokor qabulida bo‘ldingmi? Homiladorlik bo‘yicha ro‘yxatdan o‘tish akusher-ginekolog qabulini, dastlabki ko‘rikni, tekshiruvlar va boshqa mutaxassislarga yo‘llanmalarni o‘z ichiga oladi. Qanchalik ertaroq shifokorga murojaat qilsang, homiladorliging shunchalik erta nazoratga olinadi.
Bolaning rivojlanishi uchun vitamin va minerallar
Homiladorlik davrida vitamin va minerallarga bo‘lgan kunlik ehtiyoj sezilarli darajada oshadi, chunki endi siz ikki kishisiz3. Eng muhim moddalarning ko‘pini sen ovqat orqali va vitamin-mineral komplekslardan olishing mumkin. Bu porsiyalarni ikki baravar oshirish kerak degani emas. Muhimi — iste’mol qilayotgan taoming tarkibi va oziqaviy ahamiyati.
Bolaning yuragi va miyasi to‘g‘ri shakllanishi uchun foliy kislotasi, V guruhi vitaminlari, temir, yod, vitamin D ayniqsa muhimdir, shuningdek magniy mushak va suyak to‘qimalari uchun oqsil sintezida ishtirok etadi. Va sink — u DNK sintezi uchun zarur va umuman reproduktiv funksiyani qo‘llab-quvvatlaydi.
Manbalar:
- Pregnancy week 7, American Pregnancy Association. americanpregnancy.org. (murojaat sanasi — 31.05.2019).
- Aýlamazýan E. K. Akusherstvo: tibbiy oliy o‘quv yurtlari uchun darslik. 4-nashr., to‘ldirilgan / E. K. Aýlamazýan. — SPb.: SpetsLit, 2003. — 528 b.: il. library.tma.uz.
- Metodik ko‘rsatmalar MP 2.3.1.0253-21 "Rossiya Federatsiyasi aholisining turli guruhlari uchun energiya va oziq moddalariga fiziologik ehtiyojlar me’yorlari". 2021; rospotrebnadzor.ru.